Η έρημος των Ταρτάρων.





Ένα αριστούργημα του Ιταλού Ντίνο Μπουτζάτι, από το 1940. 



Η ιστορία εξελίσσεται σε μια αχανή έρημο γεμάτη πέτρες κι εγκατάλειψη, σε μια χώρα που δεν προσδιορίζεται και σε μια εποχή που δεν εντοπίζεται. Εκεί ορθώνεται ξεχασμένο, ένα παλιό οχυρό. Σ’ αυτή την απόλυτη μοναξιά ζουν οι στρατιώτες και οι αξιωματικοί που φυλάνε τα σύνορα της χώρας τους. Όλοι περιμένουν να έρθει ο εχθρός, ονειρεύονται μάχες, ελπίζουν στη δόξα, δέσμιοι των ίδιων των ονείρων τους, με τον άσβεστο φόβο ότι οι ελπίδες τους αργά ή γρήγορα θα διαλυθούν στο τίποτα. Ίσως δεν υπάρχει εχθρός, ίσως οι Τάρταροι είναι μονάχα ένας μύθος, ίσως οι ουτοπίες τους βασίζονται μονάχα σ’ έναν εύθραυστο θρύλο. Περνούν τα χρόνια κι αυτοί –άλλος κρυφά κι άλλος φανερά- γαντζώνονται από αυτή την παράλογη ελπίδα, προσπαθώντας να δικαιολογήσουν την ασήμαντη ζωή τους, την ίδια την ύπαρξή τους. 

Δεν γνωρίζω εάν ο συγγραφέας επηρεάστηκε από το καβαφικό "Περιμένοντας τους Βαρβάρους", το οποίο προηγήθηκε. 

Το ενδιαφέρον όμως είναι ότι το μυθιστόρημα υπήρξε σημαντική επιρροή για έναν άλλο συγγραφέα, τον νοτιοαφρικανικής καταγωγής J. M. Coetzee ο οποίος έγραψε το 1980 την νουβέλα "Waiting for the Barbarians" έναν τίτλο που όπως ο ίδιος εξήγησε, δανείστηκε από το έργο του Κωνσταντίνου Καβάφη. 



Το βιβλίο αυτό, επιλέχθηκε από τον εκδοτικό κολοσσό Penguin για την σειρά της "Great Books of the 20th Century", ως αντιπροσωπευτικό του ύφους του συγγραφέα, αμέσως μετά που επιλέχθηκε για το Νόμπελ Λογοτεχνίας του 2003.


Η έρημος των Ταρτάρων μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο, το 1976, με την ομώνυμη ταινία του σκηνοθέτη Valerio Zurlini, με τους Ζακ Περέν, Τζουλιάνο Τζέμμα, Μαξ Φον Σύντοφ, Φερνάντο Ρέυ και τον εξαιρετικό Βιττόριο Γκάσσμαν.




Παραγωγός της ταινίας ήταν ένας από τους βασικούς ηθοποιούς της, ο Jacques Perrin. Όμως τα διαθέσιμα χρήματα τελείωσαν προτού ολοκληρωθεί και έτσι η ταινία δεν κλείνει όπως το βιβλίο. Αξίζει όμως να την δείτε. Η φωτογραφία μαγευτική και οι συντελεστές εξαίσιοι.




Στην περίεργη χώρα μας, κάποιος πονηρός σκέφτηκε να καταστρέψει τον τίτλο που ο ίδιος ο συγγραφέας επέλεξε και την αναβάπτισε με το πιασάρικο, λόγω εποχής, «Η Μεγάλη Νύχτα Των Συνταγματαρχών»...



Το βιβλίο ευτύχησε να ζήσει δεκαεπτά εκδόσεις από την πρώτη κυκλοφορία του, το 1940, μόνο στην Ιταλία. Ενδιαφέρον έχουν και τα δεκάδες διαφορετικά εξώφυλλα, ανά τον κόσμο. Ιδού ορισμένα, ως τυχαίο δείγμα: